Blog

November 2023
Helpt massagetherapie bij premature baby’s?

In 2015 werden mijn man en ik de gelukkige ouders van onze dochter Norah. Mijn vliezen braken en Norah wilde niet langer wachten . In week 35 van de zwangerschap, met een lengte van 45 cm en gewicht van 2780 gram werd ze op 21 juli geboren in het ziekenhuis. Een premature baby, dat hadden we allerminst verwacht. De gevolgen evenmin. Had massagetherapie ons toen kunnen helpen?
Lees meer
Even terug naar juli 2015. Over welke gevolgen heb ik het dan? Norah mocht gelukkig bij mij in het ziekenhuis op de kamer verblijven. Weliswaar in een warmtebedje, maar toch. Helaas mochten we haar alleen met voeden vasthouden. En alleen wij en de verpleegkundigen mochten dat, opa, oma’s en ander bezoek mocht dat niet. Drinken deed ze niet voldoende, dus al snel volgde een sonde. Het eten werd er letterlijk ingeduwd of ze nu wilde of niet. Natuurlijk heeft een baby voldoende voeding nodig, maar de manier waarop, deed mijn moederhart breken. Later werd ook nog een infuus aangelegd voor eventuele antibiotica. Gemakkelijk ging dat niet in die kleine adertjes. Ik heb erbij staan huilen.

Met mijn eigen ervaringen in mijn achterhoofd leef ik dan ook intens mee met andere ouders van premature baby’s. Baby’s die vaak nog eerder worden geboren, een lager gewicht hebben en in een couveuse moeten verblijven, letterlijk gescheiden van moeder (en vader). Vaak vechtend voor hun leven. Prematuriteit is zelfs de belangrijkste doodsoorzaak onder kinderen. Daarnaast vergoot vroeggeboorte aanzienlijk de kans op ernstige ziekten, handicaps en ontwikkelingsachterstanden, en zelfs op chronische ziekten als volwassenen, zoals diabetes en hartaandoeningen.1 De mentale gevolgen nog daar gelaten. Met wereldwijd maar liefst 1 op de 10 te vroeg geboren baby’s2, een aantal van ruim 13 miljoen per jaar, wordt het hoog tijd voor investeringen in diensten die premature baby’s en hun families kunnen ondersteunen.3 Of zoals dr. Anshu Banerjee van the World Health Organisation (WHO) het zegt: “Preterm babies are especially vulnerable to life-threatening health complications and they need special care and attention. These numbers show an urgent need for serious investment in services available to support them and their families (…). 4 Kan massagetherapie zo’n ‘dienst’ zijn?

Wat kan massagetherapie betekenen voor premature baby’s en hun ouders?

Op 31 augustus 2023 is online een review verschenen van meerdere onderzoeken over de effecten van massagetherapie op (medisch stabiele) premature baby’s en hun moeders.5 In totaal zijn tussen 2001 en 2021, 15 onderzoeken gepubliceerd die aan de inclusiecriteria voldeden. In de in aanmerking komende onderzoeken varieerde de steekproefomvang van 20 tot 90 deelnemers, de zwangerschapsduur van 32 tot 37 weken en het geboortegewicht van de deelnemers van 800 tot 2000 gram. In deze onderzoeken wordt onder massagetherapie verstaan: “Massagetherapie voor premature baby’s wordt meestal uitgevoerd volgens het Field-protocol, dat vijf dagen duurt, drie keer per dag, één uur na de voeding. Massage duurt gewoonlijk 15 minuten en is verdeeld in drie fasen: vijf minuten tactiele stimulatie, vijf minuten kinesthetische stimulatie en vijf minuten tactiele stimulatie. (…) Massage wordt meestal uitgevoerd door massagetherapeuten, systematisch opgeleide onderzoekers of ouders van premature baby’s.” 6 7 Uit de onderzoeken blijkt dat massagetherapie kan leiden tot gewichtstoename, verbetering van het immuunsysteem, cognitieve verbetering, neurologische ontwikkeling en kortere ziekenhuisverblijven. Daarnaast kunnen premature baby’s baat hebben bij massagetherapie vanwege het aanzienlijk verbeteren van de zuurstofverzadiging, het versterken van de hechting tussen moeder en kind en fysieke en motorische ontwikkeling.

Gewichtstoename en calorie-inname

Het werkingsmechanisme van massagetherapie op de gewichtstoename bij premature baby’s is niet helemaal duidelijk. Studies suggereren dat massage de hoeveelheid spier- en ledemaatactiviteit kan verhogen, wat leidt tot een toename van de stofwisseling van het kind, wat de synthese van glycogeen, vet en eiwit bevordert om het lichaamsgewicht te verhogen.8 Het effect van massage op de calorie-inname is niet significant verbeterd (maar ook niet verslechterd).9

Immuunsysteem

In een verwante studie blijkt dat het effect van massagetherapie op de immuniteit bij te vroeg geboren kinderen kan komen doordat de activiteit van de natuurlijke killercellen (NK) hoger was bij te vroeg geboren kinderen die massage kregen.10

Cognitieve en neurologische ontwikkeling

Uit onderzoek met betrekking tot de cognitieve en neurologische ontwikkeling bij premature baby’s is gebleken dat premature baby’s die massages kregen hogere cognitieve scores hadden op de gecorrigeerde leeftijd van 12 maanden11 en hogere scores op de mentale ontwikkeling op de leeftijd van 6 maanden.12 Onderzoeker Procianoy13 vergeleek de neurologische ontwikkeling van premature baby’s die tijdens een ziekenhuisopname massage kregen, met die van een controlegroep op 2-jarige leeftijd. Hij ontdekte dat premature baby’s die massagetherapie kregen hoger scoorde op de Mental Development Index (MDI) op 2-jarige leeftijd.

Korter ziekenhuisverblijf

Daarnaast hebben onderzoeken aangetoond dat premature baby’s die massagetherapie kregen een aanzienlijk kortere ziekenhuisopnameduur hadden dan premature baby’s uit de controlegroep, namelijk wel 7 dagen eerder.14

Zuurstofverzadiging

Een vergelijking van de gemiddelde dagelijkse zuurstofsaturatie van premature baby’s die een vijfdaagse massage ondergingen met controlebaby’s toonde aan dat er vóór aanvang van de massage geen statistisch verschil was tussen de twee groepen. Op de eerste dag dat de neonaten de massage kregen, had de experimentele groep baby’s gemiddeld een 2,99 keer hogere zuurstofsaturatie dan de controlekinderen, en dit aantal steeg tot 3,62 op de vijfde dag na de massage.15 Vooral massage in buikligging is effectief. 16

Hechting

Massagetherapie als interventiemiddel kan de angst van de moeder verminderen en de hechting tussen moeder en kind bevorderen. Onderzoeker Mokaberiaans17 bestudeerde de angst bij Iraanse moeders en de verbinding tussen hen en hun premature baby’s bij fysieke massage. De resultaten toonden aan dat het hechtingsniveau van de moeder significant toenam in de experimentele groep. Daarom kan massagetherapie nuttig zijn als een goedkope, niet-farmacologische behandeling om de psychologische toestand van moeders te verbeteren. Lai’s18 onderzoek heeft ook aangetoond dat massage een positieve invloed heeft op de moeder-kindrelatie. Er was alleen wel sprake van een kleine steekproefomvang, waardoor meer onderzoek nodig is.

Fysieke en motorische ontwikkeling

Geconcludeerd is dat, baby’s met een zeer laag geboortegewicht die massage kregen, een grotere verbetering in de motorische prestatiescores vertoonden (Test of Infant Motor Performance). Dat wijst erop dat massage een positieve invloed kan hebben op de motorische uitkomsten in een subgroep van kinderen met een zeer laag geboortegewicht en zuigelingen met een lager motorisch vermogen. 19

Temperatuur

Het effect van massagetherapie op de temperatuur van premature baby’s was niet significant verbeterd (maar ook niet verslechterd). Er was wel een statistisch significant verschil in temperatuurveranderingen voor en na de massage bij premature baby’s die massagetherapie kregen, waarbij de nabehandelingstemperatuur aanzienlijk hoger was dan de voorbehandelingstemperatuur.20

Conclusie

Even terug naar mijn eigen situatie. Had massagetherapie ons kunnen helpen? Het antwoord is grotendeels ja. Enerzijds is het effect op de temperatuur en calorie-inname helaas beperkt. Anderzijds had massagetherapie wel de hechting tussen Norah en mijn man en Norah en mij kunnen bevorderen. Ook als het gaat om gewichtstoename en verbetering van het immuunsysteem, blijkt uit onderzoeken dat massagetherapie van toegevoegde waarde is. Voor de premature baby’s die extra zuurstof nodig hebben, heeft massagetherapie positief effect. Het verbetert namelijk aanzienlijk de zuurstofverzadiging. Daarnaast zorgt het toepassen van massagetherapie nog voor betere cognitieve en neurologische ontwikkeling en fysieke en motorische ontwikkeling. Als kers op de taart kan massagetherapie er ook nog bij helpen dat je kindje één week eerder mee naar huis mag. Hoe fijn is dat! Kortom massagetherapie is effectief als goedkope, niet-farmacologische interventie om de ontwikkeling en ondersteuning bij premature pasgeborenen te verbeteren. Een kanttekening is wel dat de steekproefomvang bij sommige onderdelen beperkt was en daardoor nog verder onderzoek nodig is.

Voetnoten

1 https://www.who.int/news/item/06-10-2023-1-in-10-babies-worldwide-are-born-early–with-major-impacts-on-health-and-survival
2 Baby’s die geboren worden voordat de 37 weken zwangerschap is voldragen.
3 https://www.who.int/news/item/06-10-2023-1-in-10-babies-worldwide-are-born-early–with-major-impacts-on-health-and-survival
4 https://www.who.int/news/item/06-10-2023-1-in-10-babies-worldwide-are-born-early–with-major-impacts-on-health-and-survival
5 https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC10500070/
6 https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC10500070/
7 De therapeut verwarmde zijn/haar handen vóór aanvang van de behandeling en bleef gedurende het interval van 15 minuten stil. Tijdens tactiele stimulatie werd het kind op de buik gelegd en werd er matige druk uitgeoefend door met de platte vingers van beide handen te aaien. Vijf intervallen van één minuut, bestaande uit zes perioden van strelen van 10 seconden, werden toegepast op de volgende lichaamsgebieden: (a) vanaf de bovenkant van het hoofd van het kind, langs de achterkant van het hoofd naar de nek en terug naar de bovenkant van het hoofd. Het hoofd; (b) vanaf de achterkant van de nek over de schouders en terug naar de nek; (c) van de bovenrug tot aan de billen en terugkerend naar de bovenrug (contact met de wervelkolom werd vermeden); (d) gelijktijdig op beide benen, van de heupen tot de voeten en terug naar de heupen; (e) beide armen gelijktijdig van de schouders naar de polsen naar de schouders.
Voor de kinesthetische fase werd het kind in rugligging geplaatst. Elk van de vijf segmenten van één minuut bestond uit zes passieve flexie-/extensiebewegingen die elk ongeveer 10 seconden duurden. Deze ‘fietsachtige’ bewegingen van de ledematen vonden plaats in de volgende volgorde: (a) rechterarm, (b) linkerarm, (c) rechterbeen, (d) linkerbeen en (e) beide benen tegelijkertijd.
8 Stephens BE. Neurodevelopmental outcome of the preterm infant pediatric clinics of North America. Pediatr Clin. North Am. (2009)
9 Álvarez MJ, Fernández D, Gómez-Salgado J, Rodríguez-González D, Rosón M, Lapeña S. The effects of massage therapy in hospitalized preterm neonates: a systematic review. Int J Nurs Stud. (2017)
10 Ang JY, Lua JL, Mathur A, Thomas R, Asmar BI, Savasan S, et al. A randomized placebo-controlled trial of massage therapy on the immune system of preterm infants. Pediatrics. (2012)
11 Abdallah B, Badr LK, Hawwari M. The efficacy of massage on short term and long therm outcomes in preterm infants. Infant Behav Dev. (2013)
12 Field T. Massage therapy research review. Complement Ther Clin Pract. (2016)
13 Procianoy RS, Mendes EW, Silveira RC. Massage therapy improves neurodevelopment outcome at two years corrected age for very low birth weigth infants. Early Hum Dev. (2010)
14 Mendes EW, Procianoy RS. Massage therapy reduces hospital stay and occurrence of late-onset sepsis in very preterm neonates. J Perinatol. (2008)
15 Hernandez-Reif M, Diego M, Field T. Preterm infants show reduced stress behaviors and activity after 5 days of massage therapy. Infant Behav Dev. (2007)
16 Sterne JA, Sutton AJ, Ioannidis JP, Terrin N, Jones DR, Lau J, et al. Recommendations for examining and interpreting funnel plot asymmetry in meta-analyses of randomised controlled trials. BMJ. (2011)
17 Mokaberian M, Noripour S, Sheikh M, Mills PJ. Examining the effectiveness of body massage on physical of premature neonates and their mothers’ psychological status. Early Child Dev Care. (2021)
18 Lai MM, D’Acunto G, Guzzetta A, Boyd RN, Rose SE, Fripp J, et al. PREMM: preterm early massage by the mother: protocol of a randomised controlled trial of massage therapy in very preterm infants. BMC Pediatr. (2016)
19 Ho YB, Lee RS, Chow CB, Pang MIJN. Impact of massage therapy on motor outcomes in very low-birthweight infants: randomized controlled pilot study. Pediatric Int . (2010) 20 Diego MA, Field T, Hernandez-Reif M. Temperature increases in preterm infants during massage therapy. Infant Behav Dev. (2008)
December 2023
Massagepraktijk Pure Bliss is aanstormend talent volgens Massage Magazine!
Het interview lees je hieronder.

Lees meer
Wanneer ben je gestart en wat voor soort praktijk heb je?

Begin 2022 ben ik gestart met de opleiding Masseur bij Esoterra. Gedurende deze opleiding ben ik begonnen met het masseren van familieleden en vrienden. Perfectionistisch als ik ben, wilde ik graag alles op orde hebben voordat ik mijn bedrijf echt zou gaan inschrijven bij de Kamer van Koophandel. Dat is niet te doen, want altijd is een nieuwe ‘beer op de weg’ te vinden om de inschrijving vooruit te schuiven. In november van dat jaar heb ik eindelijk de knoop doorgehakt en ben ik naar de Kamer van Koophandel gegaan met een naam en logo. Op 22 november 2022 ben ik officieel gestart met Massagepraktijk Pure Bliss. Het is een praktijk waar mensen terecht kunnen voor een heerlijke ontspanningsmassage (inclusief zwangeren), maar ook voor een klachtgerichte massage. Daarnaast verzorg ik stoelmassages bij bedrijven en masseer ik meervoudig gehandicapte kinderen op locatie. Bij deze massages bied ik goede service: mijn cliënten krijgen altijd een bloemetje, flesje water en ik gebruik zachte handdoeken, waarmee ik een luxueuze uitstraling creëer. Ik sta bekend om mijn onvervalste aandacht, verbinding, rust, nét dat beetje extra.

Wanneer wist je dat je masseur wilden worden?

Daar is stiekem een heel proces aan vooraf gegaan. Ik heb jarenlang een baan gehad als jurist. In het begin van mijn carrière stond ik werknemers bij, later werden dat werkgevers. Als bedrijfsjurist bij een advocatenkantoor had ik een geweldige baan, leuke collega’s en ik verdiende goed. Ook thuis alles goed op orde. Een hele lieve, leuke man, schatten van dochters, mooi huis. Wat kun je je nog meer wensen? Nou… goede gezondheid… Ik werd helaas twee keer erg ziek. Van een burn-out naar een depressie. Met als gevolg een opname bij de ggz en vervolgens een lange weg van herstel met vele therapieën. Mijn tweede ziekteperiode was mijn wake-up call. Het moest anders. Ik wilde echt niet nog een keer zo ziek worden. Ik moest de leiding weer terugpakken over mijn eigen leven. Ik bleek een hoogsensitief persoon te zijn en heb met de hulp van een coach daar een positieve draai aan gegeven. Ik kreeg de kracht om het roer om te gooien en juist gebruik te gaan maken van mijn hoogsensitiviteit. Een mooie kans om anderen meer met mijn handen en minder met mijn hoofd te gaan helpen. Na zelf een massage te hebben gehad, viel alles opeens op zijn plaats; dit is wat ik ook wil doen! Heerlijke vibe en blije mensen ‘maken’. Tijdens de studie bleek inderdaad dat dit de juiste keuze is. Ik vind het leuk om te doen en er is zoveel aandacht voor ‘het goed in je vel zitten’.

Welke massageopleiding(en) heb je gevolgd?

Toen ik besloot opnieuw te beginnen, wilde ik dat wel gelijk goed doen. Ik wilde mensen gaan masseren en ben daarom de opleiding tot Massagetherapeut gaan volgen bij Esoterra, met daarin onder andere Aromatherapie, Holistic Pulsing, Deep Tissue-, Chakra-, Mindfulnessmassage, Fascia release en massage bij kanker. Volgend jaar start in het laatste jaar van deze driejarige opleiding en hoop ik mijn diploma te behalen. Inmiddels heb ik wel de opleiding Medische Basis Kennis en de cursussen voor Zwangerschapsmassage en Stoelmassage practitioner behaald.

Wat vind je het leukste aan dit vak?

Het is mijn missie anderen te inspireren. Dat andere mensen mogen ervaren dat ook zij meer ontspannen en gelukkiger door het leven kunnen gaan. Dat het leven moeitelozer kan zijn. Ben je zelf relaxter en vrolijker, dan straal je dat uit naar anderen. Kijk maar eens wat een simpele glimlach naar een ander doet; voor de ander én voor jezelf. En die glimlach zie ik heel vaak als cliënten bij mij de praktijk verlaten.

Hoe werk jij met cliënten op hun immuunsysteem?

Cliënten vullen, als ze voor de eerste keer bij mij komen, vooraf een intakeformulier in. Ook als ze voor een ontspanningsmassage komen. Tijdens het bespreken van dit intakeformulier komt naar voren in hoeverre iemand zelf, bewust of onbewust, bezig is met zijn of haar immuunsysteem. Het gegeven dat iemand een massage ondergaat levert overigens al een goede bijdrage aan het immuunsysteem. De massage kan namelijk bijdragen aan onder andere het verlagen van het stresshormoon cortisol en het verhogen van de aanmaak van witte bloedcellen. Hierdoor kan het immuunsysteem z’n werk blijven doen en wordt de kans om ziek te worden verkleind. Komt een cliënt bij mij met een klachtgerichte vraag of heeft diegene een auto-immuunziekte dan informeer ik ze daarnaast over de impact die de gezondheid of juist ongezondheid van je darmen op je hele gestel kan hebben. In ons gezin hebben wij dat aan den lijve mogen ondervinden en zorgen voor je immuunsysteem is dan ook iets waar wij dagelijks mee bezig zijn. Als cliënten ervoor openstaan probeer ik ze te inspireren aan de hand van onze eigen ervaringen.

Wat zijn je ambities?

Ik ben altijd iemand boordevol ambities geweest, maar ben daar heel hard van terug gekomen. Ik ging over mijn eigen grenzen en dat heeft mij heel wat kruim gekost. Het is goed om een doel voor ogen te houden, maar ik probeer nu wel meer met de dag en in het moment te leven. Doen wat goed voelt. Natuurlijk wil ik heel graag mijn goed lopende bedrijf laten groeien en probeer ik geregeld wat nieuws. Zo ben ik nu aan het onderzoeken hoe ik meer mensen kan helpen, maar toch de persoonlijke aandacht en mijn kracht kan waarborgen naar mijn cliënten toe én mijn eigen grenzen kan bewaken. Ik zie stilstand als achteruitgang. Maar vele jaren vooruitplannen doe ik niet meer.

Wat is je beste tip voor aanstormend talent?

Blijf bij jezelf. Doe wat je leuk vindt, wat je intrinsiek drijft en heb vertrouwen in jezelf dan komt het wel goed.
februari 2024
Uit je hoofd en in je lijf….de sleutel tot welzijn.

Tijdens de eedaflegging voor de beroepsvereniging werd ik overvallen door de vraag: “Hoe maak jij verbinding?” Want hoewel de diepe menselijke verbinding belangrijk is voor mijn huidige werk als massagetherapeut (sterker nog ik ben van mening dat daarmee een goede sessie valt of staat) was dat in mijn vorige professie zeker niet vanzelfsprekend. Met alle gevolgen van dien…

Lees meer
In de advocatuur draait het, naar mijn ervaring, vooral om kennis, macht en geld. Werken vanuit je hoofd en toch echt in mindere mate vanuit je lichaam, je gevoel. En in deze tijden, waarin de kenniseconomie hoogtij viert, is het hoofd een heel belangrijk onderdeel. Denken wordt gewaardeerd boven voelen. Prestatie staat voorop. Signalen van ons lichaam negeren we. Want wees eens eerlijk, neem jij nog de tijd om echt goed uit te zieken? Een paracetamolletje hier, hoestdrankje daar. Ofwel onderdrukken van signalen en weer door… Beter worden kan niet snel genoeg gaan…

Voor mij betekende het werken met mijn hoofd, een verlies van het contact met mijn lichaam. En daarmee ook het contact met mijn grenzen. Ik voelde mijn eigen grenzen niet meer en werd geleefd. Geleefd door de wensen van anderen, want ik was vervreemd geraakt van mijn eigen gevoelens en wensen. Gevoelens die je nodig hebt om keuzes te maken die écht bij je passen.

Gevolg…..langdurige uitval door burn-out. Want het voortdurend bezig zijn met presteren zonder naar je lichaam te luisteren, put je uit. Stresshormonen zoals cortisol blijven hoog, waardoor je lichaam en geest overbelast raken. En gezien het toenemende aantal cliënten in mijn praktijk ben ik zeker niet de enige die voornamelijk in zijn of haar hoofd leeft. Veel aan het nadenken en moeite hebben met het stoppen van die gedachtestroom. Hoofdpijn, nek- en schouderklachten, een hoge ademhaling, slecht slapen en ga zo maar door. Herken jij je in deze klachten?

Gelukkig kun je de verbinding met je lichaam herstellen.
• Bijvoorbeeld door diep en bewust adem te halen door je buik (5 tellen in, 5 tellen vasthouden, 5 tellen uitademen).
• Of zachte vormen van beweging te beoefenen, zoals yoga en wandelen in de natuur. Let daarbij bewust op hoe je voeten de grond raken of hoe je adem stroomt.
• Probeer regelmatig momenten te nemen om even stil te staan bij wat je voelt, zonder direct te analyseren. Een meditatie of simpelweg even niets doen helpt om beter contact te maken met je gevoel.
• Een massage nemen is een krachtige manier om weer te zakken in je gevoel en ontspanning te ervaren.

Kun je wel wat extra hulp gebruiken bij het (terug) ervaren van je gevoel, het herstel van contact met je lichaam, het uit je hoofd komen? Plan dan een massagetherapiesessie in! (dan kun je gelijk ervaren hoe ik verbinding met je maak 😊)
april 2025
Hoe massagetherapie helpt bij hoogsensitiviteit- mijn eindopdracht als massagetherapeut

Als massagetherapeut en hoogsensitief persoon ben ik dagelijks bezig met het zoeken naar balans – voor mijzelf en voor mijn cliënten. Tijdens mijn opleiding tot massagetherapeut koos ik daarom een onderwerp dat mij persoonlijk en professioneel raakt: massagetherapie bij HSP (hoogsensitieve personen).

Lees meer
In mijn eindopdracht onderzocht ik hoe massagetherapie kan bijdragen aan lichaamsbewustzijn, gronden en stressregulatie bij HSP. Ik begeleidde twee cliënten in een kort traject van vier sessies. Wat opviel? Beide vrouwen voelden zich na elke sessie steeds meer geaard, konden hun grenzen beter aangeven en kwamen letterlijk ‘uit hun hoofd’. Massage bracht hen terug in contact met hun lichaam, waar hun gevoel veilig mocht landen.

Mijn conclusie? Massagetherapie is een waardevolle ondersteuning voor hoogsensitieve mensen die willen leren voelen, begrenzen, en rust in zichzelf willen vinden. Niet alleen als ontspanning, maar als ingang naar echte verandering.

Wil je weten wat massagetherapie voor jou als HSP kan betekenen? Ik begeleid je graag in een traject dat bij jou past – met aandacht, rust en ruimte voor wie jij bent.